विवाहलाई एउटा सम्झौताका रूपमा लिइन्छ। एउटी स्त्री र एउटा पुरुषले सँगै जीवनयापनका निम्ति आपसी सम्झौता गरेका हुन् भन्ने अर्थमा विवाहलाई हेरिन्छ। अहिले केही व्यक्तिलाई तोकिएअनुसार साक्षी राखेर दर्ता विवाह गर्न सकिने कानुनी व्यवस्था पनि छ। मनुस्मृतिले विवाहलाई दुई आत्माबीचको पवित्र मिलन भनेको छ। आफूले चाहेर मात्र नहुने, विवाहका लागि सूर्य भगवान्ले नै तोकिदिएको हुने कुरा उक्त स्मृतिमा चर्चा छ। स्कन्धपुराणको केदारखण्डको श्रीस्वस्थानीले पनि यही विचारलाई समर्थन गरेको छ। हाम्रो समाजमा विभिन्न जातजाति, धर्म र सम्प्रदायअनुसार विवाह कर्ममा केही फरकफरक संस्कारहरू पाइन्छन् । विवाह, हिन्दू मान्यता अनुसार विवाह स्वर्ग मा बनाइन्छ, र एक पटक तपाईं विवाह गरेपछि यो बन्धन सात जीवनकालको लागि मानिन्छ।यो व्यक्तिको जीवनको महत्वपूर्ण मोड हो भनेर मानिन्छ जब उनी दोस्रो महत्त्वपूर्ण चरणमा जान्छन् वा आश्रममा आउँछन् - गृष्ट्याश्रम।यो एक मानिस को जीवन को सबै भन्दा महत्वपूर्ण कर्तव्य मानिन्छ। हिन्दू विवाहहरु लामो प्रक्रियाहरु हुन्, बिभिन्न विधिहरु संग जुन कार्यान्वयन हुन केहि दिन लाग्न सक्छ।